29/8/2024

Standardy GRI dotyczące ochrony bioróżnorodności w rolnictwie

Chiara Micali
Specjalista ds. zrównoważonego rozwoju

Na czym polega bioróżnorodność w rolnictwie

Termin bioróżnorodność odnosi się do różnorodności życia we wszystkich jego formach, w tym różnych gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów, a także różnic genetycznych w obrębie tych gatunków i tworzonych przez nie ekosystemów.  

W ekosystemach rolniczych bioróżnorodność ma kluczowe znaczenie dla utrzymania równowagi i zdrowia środowiska. Wysoka różnorodność biologiczna w rolnictwie oznacza zróżnicowany zakres upraw, zwierząt gospodarskich i naturalnych drapieżników, które przyczyniają się do odporniejszego i bardziej produktywnego systemu rolnego.  

Różnorodność biologiczna wspiera podstawowe usługi ekosystemowe, które mają fundamentalne znaczenie dla wydajności rolnictwa. Na przykład, różne gatunki roślin przyciągają różnego rodzaju zapylacze, takie jak pszczoły i motyle, które są niezbędne do zapylania wielu upraw. Ponadto obecność niektórych naturalnych drapieżników pomaga kontrolować populacje szkodników, zmniejszając zapotrzebowanie na chemiczne pestycydy. Różne organizmy glebowe poprawiają żyzność gleby, rozkładając materię organiczną i uzupełniając cykl składników odżywczych, promując w ten sposób wzrost upraw.  

Bioróżnorodne systemy rolnicze są również odporniejsze na stresory środowiskowe, takie jak ekstremalne zjawiska pogodowe i choroby. Na przykład, jeśli rolnik zasieje różne gatunki, odchodząc od uprawy monokulturowej, uzyska rośliny, które będą w stanie wytrzymać różne warunki klimatyczne i choroby, zapewniając tym samym przetrwanie niektórych z nich, nawet jeśli inne umrą. Taka różnorodność pomaga rolnikom dostosować się do zmian klimatycznych i zmniejsza ryzyko całkowitej utraty plonów.  

Ogólnie rzecz biorąc, gospodarstwa owysokiej bioróżnorodności często charakteryzują się zwiększoną produktywnością i zrównoważonym rozwojem. Zróżnicowane systemy upraw mogą poprawić stan gleby i zmniejszyć zapotrzebowanie na syntetyczne środki produkcji, takie jak nawozy i pestycydy, prowadząc do bardziej zrównoważonych praktyk rolniczych. Na przykład, uprawa współrzędna, w której kilka roślin jest uprawianych razem, może prowadzić do wyższych plonów niż systemy monokulturowe, ponieważ różne uprawy mogą się wzajemnie uzupełniać pod względem wykorzystania składników odżywczych i odporności na szkodniki.  

Czym są standardy GRI?

Global Reporting Initiative (GRI) to niezależna międzynarodowa organizacja, która zapewnia znormalizowane ramy raportowania zrównoważonego rozwoju, pomagając firmom i organizacjom w komunikowaniu ich wyników w zakresie ochrony środowiska, spraw społecznych i ładu korporacyjnego (ESG). Poprzez kompleksowy zestaw wytycznych, GRI ma na celu zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności, umożliwiając interesariuszom podejmowanie świadomych decyzji na podstawie wiarygodnych i porównywalnych danych. Dla sektora rolniczego standardy GRI są szczególnie istotne, ponieważ odnoszą się do krytycznych kwestii, takich jak wykorzystanie zasobów, wpływ na środowisko i ochrona różnorodności biologicznej.  

Standardy GRI dzielą się na trzy kategorie: uniwersalne, sektorowe i tematyczne. Standardy uniwersalne mają zastosowanie do wszystkich organizacji przygotowujących raporty zrównoważonego rozwoju. Standardy sektorowe umożliwiają spójne raportowanie wpływu na poszczególne sektory, podczas gdy standardy tematyczne zawierają listę istotnych ujawnień dla danego tematu.

Uniwersalne standardy

Uniwersalne Standardy GRI są niezbędne dla wszystkich organizacji przygotowujących raporty zrównoważonego rozwoju. Standardy te zawierają ogólne wytyczne niezbędne do raportowania wyników środowiskowych, społecznych i ekonomicznych. Uniwersalne Standardy GRI to trzy główne dokumenty:

  • GRI 1: Podstawy

Standard ten stanowi podstawę do zrozumienia i stosowania standardów GRI. Obejmuje on kluczowe zasady i wymogi, które organizacja musi spełnić, aby przygotować raport zrównoważonego rozwoju. Zawiera również instrukcje dotyczące stosowania standardów GRI w połączeniu z innymi standardami tematycznymi i branżowymi.

  • GRI 2: Ogólne zasady ujawniania informacji

Ten standard wymaga od organizacji dostarczenia ogólnych informacji na jej temat, takich jak kontekst organizacyjny, ład korporacyjny, strategia, etyka, uczciwość, zaangażowanie interesariuszy i praktyki sprawozdawcze. Informacje te zapewniają kompleksowy i kontekstowy przegląd organizacji.

  • GRI 3: Istotne tematy

Standard ten pomaga organizacjom w określaniu, ujawnianiu i zarządzaniu istotnymi tematami, tj. tymi, które odzwierciedlają znaczący wpływ organizacji na gospodarkę, ludzi i środowisko. GRI 3 ma kluczowe znaczenie dla określenia, które tematy powinny zostać uwzględnione w raportach zrównoważonego rozwoju, pomagając organizacjom skoncentrować swoje zasoby i raportowanie na najbardziej istotnych tematach.  

Te uniwersalne standardy stanowią punkt wyjścia dla każdej organizacji, która chce stosować system GRI do raportowania zrównoważonego rozwoju. Następnie mogą one zostać uzupełnione o standardy sektorowe i tematyczne w celu uwzględnienia specyficznych i sektorowych kwestii.

Standardy sektorowe

Sektorowe standardy GRI to specyficzne standardy, które pomagają organizacjom w raportowaniu wpływu na środowisko w odniesieniu do sektora, w którym działają. Standardy te zostały opracowane w celu uwzględnienia unikalnych cech i wyzwań różnych sektorów gospodarki, umożliwiając bardziej ukierunkowaną i porównywalną sprawozdawczość między organizacjami w tym samym sektorze.

Od 2024 r. sektorowe GRI obejmują szereg kluczowych sektorów, z których każdy zawiera szczegółowe wytyczne mające pomóc organizacjom w identyfikacji ich istotnego wpływu i zarządzaniu nim.  

GRI 13: Rolnictwo, akwakultura i rybołówstwo

GRI 13 to jeden ze standardów sektorowych Global Reporting Initiative, opracowany specjalnie z myślą o kwestiach zrównoważonego rozwoju w sektorach rolnictwa, akwakultury i rybołówstwa.

Koncentruje się on na kilku kluczowych obszarach, które są szczególnie istotne dla sektora rolnego:

  • Użytkowanie gruntów i wpływ na środowisko: Rolnictwo jest główną siłą napędową zmian w użytkowaniu gruntów, wywierając znaczący wpływ na bioróżnorodność, jakość gleby i zasoby wodne. GRI 13 wymaga od organizacji raportowania szczegółowych informacji na temat sposobu zarządzania i łagodzenia tego wpływu.
  • Zarządzanie zasobami naturalnymi: Standard kładzie nacisk na zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi, takimi jak woda i gleba, które mają kluczowe znaczenie dla produkcji rolnej. Organizacje muszą informować o praktykach stosowanych w celu ochrony tych zasobów i minimalizowania wpływu na środowisko.
  • Zmiany klimatyczne i odporność: W związku z tym, że zmiany klimatyczne stanowią coraz większe zagrożenie dla rolnictwa, GRI 13 wymaga od firm raportowania strategii przeciwdziałania zagrożeniom klimatycznym, takich jak przyjmowanie odpornych i zrównoważonych praktyk rolniczych.
  • Prawa człowieka i warunki pracy: Standard odnosi się również do warunków pracy i praw człowieka, które mają fundamentalne znaczenie w wielu łańcuchach dostaw produktów rolnych. Organizacje muszą dostarczać informacji na temat poszanowania praw pracowników, w tym pracowników sezonowych i migrujących.

Standardy tematyczne

Standardy Tematyczne GRI zawierają szczegółowe wytyczne dotyczące raportowania w zakresie poszczególnych tematów zrównoważonego rozwoju, które mogą być istotne dla różnych organizacji, niezależnie od ich sektora działalności. Standardy te koncentrują się na konkretnych tematach, takich jak prawa człowieka, emisje i gospodarka odpadami, i mogą być stosowane przez każdą organizację, która ma znaczący wpływ na te obszary.

Dla sektora rolniczego szczególnie istotne są następujące standardy tematyczne:

  • GRI 303: Woda i ścieki: kluczowy dla zarządzania zasobami wodnymi w rolnictwie, gdzie efektywne i zrównoważone wykorzystanie wody jest niezbędne. Na przykład GRI 303-3: Pobór wody według źródła mierzy pobór wody z różnych źródeł, zapewniając przegląd zużycia wody.
  • GRI 304: Bioróżnorodność: dotyczy raportowania wpływu praktyk rolniczych na bioróżnorodność i naturalne ekosystemy.
  • GRI 305: Emisje: dotyczy monitorowania i ograniczania emisji gazów cieplarnianych z działalności rolniczej.
  • GRI 306: Odpady: dotyczy gospodarowania odpadami powstającymi w wyniku działalności rolniczej, w tym resztkami pożniwnymi i innymi odpadami rolniczymi.
  • GRI 308: Ocena środowiskowa dostawców: ma zastosowanie do oceny praktyk środowiskowych dostawców i zapewnienia, że surowce są pozyskiwane w sposób zrównoważony. 

Te standardy tematyczne pomagają organizacjom rolniczym mierzyć i szczegółowo raportować wpływ ich działalności na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę, przyczyniając się do zrównoważonego i przejrzystego zarządzania.

Wyzwania i możliwości: dlaczego warto uwzględniać bioróżnorodność w raportach?

Włączenie wskaźników bioróżnorodności do raportów GRI jest kluczowe z kilku powodów. Po pierwsze, pomaga firmom identyfikować i zarządzać ryzykiem związanym z utratą różnorodności biologicznej, która może mieć znaczące konsekwencje ekonomiczne i ekologiczne. Na przykład utrata owadów zapylających w wyniku zniszczenia siedlisk może mieć duży wpływ na plony i wydajność rolnictwa.  

Po drugie, raportowanie bioróżnorodności może poprawić reputację firmy i budować zaufanie wśród interesariuszy, w tym klientów, inwestorów i organów regulacyjnych. Wykazując zaangażowanie w zarządzanie środowiskiem, gospodarstwa rolne mogą wyróżnić się na konkurencyjnym rynku i przyciągnąć klientów zorientowanych na zrównoważony rozwój.

Co więcej, raportowanie GRI może sprzyjać ciągłemu doskonaleniu zarządzania bioróżnorodnością. Poprzez regularne śledzenie i raportowanie wskaźników bioróżnorodności, firmy mogą monitorować swoje postępy, identyfikować obszary wymagające poprawy i wdrażać skuteczniejsze praktyki ochrony przyrody. Ten ciągły proces może prowadzić do lepszych wyników środowiskowych i przyczynić się do długoterminowego zrównoważonego rozwoju systemów rolniczych.

Źródła

  1. FAO: "Różnorodność biologiczna i usługi ekosystemowe". en Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa https://www.fao.org/biodiversity/ /  
  1. IPCC: "Climate Change and Land" https://www.ipcc.ch/srccl/  
  1. Program Środowiskowy ONZ: "Intercropping for Sustainable Agriculture". https://www.unep.org/  
  1. GRI: "GRI 304: Bioróżnorodność 2016 " https://www.globalreporting.org/pdf.ashx?id=12499
  1. GRI: "GRI 103: Podejście do zarządzania 2016 " https://www.carrotsandsticks.net/media/4mmfej4r/311_8_gri_2018.pdf  
  1. GRI: "Standardy GRI " https://www.globalreporting.org/standards/  
  1. GRI 101: Bioróżnorodność 2024 https://www.globalreporting.org/news/news-center/transparency-standard-to-inform-global-response-to-biodiversity-crisis/  
  2. GRI303: Woda i ścieki 2018 https://www.globalreporting.org/pdf.ashx?id=12488

Powiązane artykuły