8/5/2025

Kulisy powstania Modułu Ochrony: Technologia i badania wspierają ochronę upraw

Vincenzo Tommaseo

Rolnictwo precyzyjne radykalnie zmienia metody monitorowania i zarządzania chorobami roślin. Współczesna ochrona upraw nie opiera się już na standardowych zabiegach realizowanych według ustalonego harmonogramu, lecz na precyzyjnych, celowych działaniach podejmowanych na podstawie zaawansowanych systemów wspomagania decyzji (DSS), które uwzględniają złożoną interakcję czynników klimatycznych, biologicznych i patogenicznych

W tym kontekście Moduł Ochrony dostępny na platformie xFarm stanowi jedno z najważniejszych osiągnięć innowacyjnych. Udostępnia rolnikom zaawansowane narzędzia technologiczne umożliwiające zapobieganie chorobom roślin oraz ochronę upraw w sposób precyzyjny i zrównoważony. Co jednak kryje się za tą zaawansowaną technologią? Dowiedzmy się tego razem.

Ważna rola modeli prognostycznych i systemów DSS

Modele prognostyczne stanowią podstawę każdego zaawansowanego systemu ochrony roślin. Opierają się na rygorystycznej analizie danych klimatycznych, agronomicznych i uprawowych, a także na informacjach dotyczących konkretnych patogenów, aby przewidzieć moment, w którym warunki na polu mogą sprzyjać rozwojowi chorób roślin. Modele są integrowane z Systemami Wspomagania Decyzji (DSS), które za pośrednictwem platform cyfrowych, takich jak xFarm, umożliwiają ciągłe monitorowanie ryzyka wystąpienia fitopatogenów. Jednym z głównych atutów tych narzędzi jest możliwość przeprowadzania zabiegów wymagających stosowania środków ochrony roślin wyłącznie wtedy, gdy są rzeczywiście konieczne. W rolnictwie coraz bardziej ukierunkowanym na zrównoważony rozwój, systemy DSS oferują unikalną możliwość ograniczenia stosowania środków ochrony roślin, przy jednoczesnej ochronie środowiska naturalnego i zwiększeniu efektywności praktyk rolniczych.

Współpraca z ośrodkami badawczymi i uczelniami wyższymi

Tworzenie skutecznych modeli prognostycznych wymaga intensywnych prac badawczo-rozwojowych. W celu opracowania Modułu Ochrony dostępnego na platformie xFarm było konieczne zaangażowanie instytutów badawczych, uczelni oraz wyspecjalizowanych laboratoriów. Współpraca z tymi instytucjami umożliwia gromadzenie wysokiej jakości danych oraz ciągłą kalibrację i udoskonalanie modeli, tak aby były coraz bardziej precyzyjne i dostosowane do konkretnych warunków lokalnych. Interakcja pomiędzy nauką akademicką a praktyką rolniczą ma zasadnicze znaczenie: dzięki ścisłej współpracy naukowców, techników i rolników systemy DSS są nieustannie dostosowywane do nowych wyzwań stojących przed rolnictwem, takich jak zmiany klimatyczne oraz zmieniające się relacje między patogenami a roślinami. W rezultacie powstaje nie tylko zaawansowany technologicznie system, ale również narzędzie precyzyjnie odpowiadające na rzeczywiste potrzeby rolników.

Technologie i narzędzia wykorzystywane w Module Ochrony

Rdzeń Modułu Ochrony stanowią technologie służące do zbierania i analizy danych. Stacje meteorologiczne, czujniki zwilżenia liści oraz prognozowane dane klimatyczne są niezbędne do stałego monitorowania warunków środowiskowych oraz stanu upraw. Urządzenia gromadzą w czasie rzeczywistym dane dotyczące podstawowych parametrów, takich jak temperatura, wilgotność, opady, kierunek i prędkość wiatru, liczba godzin zwilżenia liści oraz wielu innych zmiennych. Samo zbieranie danych stanowi jednak jedynie część procesu. Równie istotnym elementem jest interpretacja zgromadzonych informacji. Modele matematyczne i statystyczne, będące podstawą Modułu Ochrony, analizują zmienne klimatyczne i środowiskowe w celu precyzyjnego prognozowania rozwoju i rozprzestrzeniania się chorób roślin uprawnych. Wyniki tych analiz dostarczają rolnikom terminowych wskazówek, umożliwiając podejmowanie celowych działań na podstawie konkretnych danych.

Testy i walidacja w warunkach terenowych

Aby zapewnić skuteczność modeli prognostycznych, zasadnicze znaczenie ma ich testowanie i walidacja w rzeczywistych warunkach rolniczych. Moduł Ochrony nie ogranicza się do symulacji laboratoryjnych — został szeroko przetestowany w terenie, na którym dane prognozowane porównano z rzeczywistym rozwojem chorób roślin. Na tych etapach udział rolników, techników, ośrodków badawczych i uczelni wyższych ma fundamentalne znaczenie, ponieważ ich opinie i wiedza praktyczna przyczyniają się do dalszej optymalizacji systemu. Testy w terenie stanowią zatem główny etap weryfikacji, której celem jest nie tylko potwierdzenie funkcjonowania systemu, ale także zapewnienie skutecznej odpowiedzi na potrzeby rolników poprzez dostarczanie terminowych i praktycznych rozwiązań w zakresie ochrony upraw.

Korzyści dla rolników

Wdrożenie modeli prognostycznych oraz Systemów Wspomagania Decyzji (DSS) przynosi rolnikom szereg korzyści, poprawiając efektywność oraz obniżając koszty związane z ochroną upraw. Przede wszystkim narzędzia te umożliwiają ograniczenie stosowania środków ochrony roślin, poprzez działanie jedynie w przypadku rzeczywistego ryzyka wystąpienia choroby. W ten sposób rolnicy ograniczają stosowanie środków fitosanitarnych, przyczyniając się do ochrony środowiska naturalnego. Ponadto, dzięki terminowym i sprofilowanym prognozom, modele wspomagają przeprowadzanie zabiegów w polu w optymalnym momencie, zwiększając skuteczność działań ochronnych. Warto podkreślić, że modele prognostyczne nie zastępują rolnika ani doradcy technicznego — stanowią narzędzie wspierające proces decyzyjny, pomagając określić optymalne okno czasowe, w którym wykonanie zabiegu fitosanitarnego zapewnia maksymalną efektywność i skuteczność w zwalczaniu choroby. Takie podejście umożliwia bardziej precyzyjną, celową i odpowiedzialną ochronę upraw, minimalizując wpływ na środowisko oraz wspierając wzrost produktywności w sposób zrównoważony.

Podsumowanie

Systemy Wspomagania Decyzji (DSS) stanowią doskonały przykład, jak rolnictwo może korzystać z innowacji technologicznych oraz ze współpracy świata nauki z praktyką rolniczą. Dzięki zaawansowanym modelom prognostycznym, technologiom monitorowania w czasie rzeczywistym oraz stałej personalizacji systemu, rolnicy mogą skuteczniej i w sposób bardziej zrównoważony chronić uprawy, jednocześnie ograniczając koszty i wpływ na środowisko. W obliczu dynamicznie zmieniających się globalnych wyzwań, tego rodzaju narzędzia odgrywają zasadniczą rolę w promowaniu rolnictwa inteligentnego, zrównoważonego i zdolnego do elastycznego reagowania na zmieniające się potrzeby świata.

Powiązane artykuły